به گزارش ایسنا، بازخوانی الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، هم‌اندیشی در پاسخ به سوالات اساسی درباره الگوی پیشرفت، تبادل نظر و هماهنگی در خصوص تشریح و تبیین الگو در مراجع رسمی سیاستگذاری، قانونگذاری و اجرایی، مشارکت در جلب همکاری مجامع و شخصیت‌های علمی در نقد و ارتقای الگوی پیشرفت، اهداف اصلی برگزاری این نشست بود.
در ابتدای این نشست، فراخوان مقام معظم رهبری در خصوص طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت قرائت شد.
برای طراحی الگو باید به منطق واحدی برسیم
دکتر هادی اکبرزاده، دبیر نشست و عضو شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پیشرفت تاکید کرد: این نشست در حقیقت یک جلسه کاری برای هماهنگی و تقسیم کار است. با تلاش جدی جمعی از جامعه نخبگانی کشور در مدت 7 سال، گام مهمی در طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برداشته شده است که تهیه نقشه راه و مساله شناسی، از نتایج این تلاش چند ساله بوده است.
اکبرزاده افزود: مسائل اصلی کشور با مشورت جمعی در حدود 100 نفر، شناسایی شده و در نهایت در 13 مساله مهم به عنوان یکی از ورودی‌های الگو مشخص شدند.
عضو شورای عالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت خاطر نشان کرد: بحث آینده‌پژوهی نیز از نیازهای مهم در مسیر طراحی الگو بود تا روندهای آینده در منطقه مورد توجه قرار گیرد؛ در این مسیر، آسیب‌شناسی برنامه‌های کشور انجام شد و مدل‌های رایج توسعه و همچنین تجارب جهانی شناسایی شدند.
دبیر نشست بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تاکید کرد: در این تلاش 7 ساله که مبتنی بر روش‌های قابل دفاع بوده است، مبانی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت طراحی و به بحث گذاشته شد و نهایتا به شکل الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت تدوین شد.
اکبرزاده افزود: نگاه ما به الگو به عنون نقشه جامع تحول جامعه است و نیازمند عزم ملی است و این عزم ملی از طریق گفتمان حاصل می‌شود که در مرحله اول نخبگانی و بعد تعمیم به عموم مردم جامعه است. ویژگی دیگر الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، بلندمدت بودن آن است و همه اقشار و گروه‌های صاحب‌نظر علاقه‌مند به پیشرفت کشور در آن مشارکت دارند.
وی تاکید کرد: این الگو حاصل عقل جمعی گروهی از نخبگان و صاحبنظران است و از این حیث به گروه و دسته خاصی تعلق ندارد. حدود 3 هزار نفر از شخصیت‌های علمی حوزوی و دانشگاهی در تهیه و طراحی این الگو مشارکت داشته‌اند و تاکنون حدود 2900 نقد درخصوص الگوی پایه دریافت کرده‌ایم. علاوه بر مشارکت شخصیت‌های حوزوی، دانشگاهی و پیشکسوت، 7 هزار نفر از جوانان نخبه کشور نیز در این طرح مشارکت داشته‌اند.
به گفته عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، مراحل طی شده در طی 7 سال گذشته، گام نخست برای طراحی و تهیه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بوده است و اکنون در آستانه شروع گام دوم هستیم. ماموریت مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در 2 سال آینده شامل تبیین و تشریح الگو در مجامع علمی و سیاستگذاری است؛ بنابراین محصول باید در مراجع سیاستگذاری و اجرایی، تشریح و بازخورد آن در این مدت دریافت شود.
دبیر نشست بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: هدف از برگزاری این نشست، تمرکز بر تبیین و تشریح الگو در مجامع علمی و سیاستگذاری و تقسیم کار است. برای معرفی الگو و تبیین الگو باید وفاق نسبی داشته باشیم و به یک منطق واحد و فهم مشترک برسیم و هدف از جلسه امروز، وفاق ذهنی و فهم مشترک برای معرفی الگو با ادبیات مشترک است.
الگو می‌خواهد مهارت‌های بومی ایران با پژوهش به فناوری‌های صنعتی تبدیل شود
در ادامه این نشست دکتر صادق واعظ زاده، رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تاکید کرد: در الگوی پیشرفت مقرر شده است که کشور با بهره‌گیری نظام‌مند از مشورت جمعی نخبگانی اداره شود. نحوه طراحی و تصویب الگو که در فراخوان رهبر معظم انقلاب تعیین شده است، نمونه‌ای از تصمیم‌گیری و اداره کشور با مشورت جمعی نخبگان است.
رئیس شورای عالی و رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: وقتی به مشکلات امروز کشور فکر می‌کنیم، ممکن است اقدامات ضروری و فوری که باید انجام شود، فکر کردن به آینده بلندمدت کشور را مشکل جلوه بدهد، اما وقتی به ریشه‌های عمیق و قدیمی این مشکلات توجه می‌کنیم، می‌فهمیم که علاوه‌بر اقدامات فوری، کارهای اساسی و طولانی‌مدتی باید انجام شود تا مسائل کشور به طور اساسی حل شود. یک کارکرد الگوی پیشرفت، ایجاد تعادل و هماهنگی بین کارهای فوری و کوتاه‌مدت و زودبازده و کارهای اساسی و بلندمدت است.
واعظ زاده خاطر نشان کرد: با مشاهده بعضی تصمیمات لازم و فوری و مقبولِ همگان در کشور که به درستی اجرا نمی‌شود، باید پاسخ بدهیم که تهیه الگو برای دهه‌های آینده به چه کاری می‌آید. اما وقتی آینده‌نگریِ بعضی کشورهای دیگر را مشاهده می‌کنیم که علی‌رغم مشکلاتی بعضاً بزرگ‌تر از مشکلات ما برای دهه‌های آینده برنامه‌ریزی می‌کنند، تهیه و اجرای الگوی پیشرفت را ضروری می‌یابیم.
وی افزود: جابه‌جایی قدرت در سطح جهان در بین دو جنگ جهانی پدید آمد و آمریکای شمالی جای اروپا را در سکوی اول قدرت اقتصادی و سیاسی گرفت. خیلی از مطالعات آینده‌پژوهانه، جابه‌جایی دیگری را در توزیع قدرت در دنیا پس از صد سال از جابه‌جایی اول پیش‌بینی می‌کنند و نشانه‌های آن را در تحولات امروز جهان می‌بینند. امروز آسیا آبستن تحولات سرنوشت‌ساز جهان است. در 10 سال گذشته سریع‌الرشدترین GDP در مناطق دنیا متعلق به اقتصاد نوظهور و درحال‌توسعه قاره ما است. رشد آسیا ناشی از شکوفایی برنامه‌ریزی‌شده ظرفیت‌های وامانده آسیا خواهد بود. ایران چهارراه جغرافیایی و تمدنی آسیا است. به گواهی تاریخ هر تحول فراملی که بر آسیا بگذرد، از این چهارراه می‌گذرد. اگر آماده نباشیم، حتی تحولات خوب برای آسیا، ممکن است برای کشور ما خوب نباشد، همان‌طورکه پایان جنگ جهانی دوم برای ایران همراه با مصائب زیادی بود. باید بکوشیم از فرصت‌های تحول و جابه‌جایی جایگاه کشورها در نیم‌قرن آینده که در آسیا متمرکز شده است، سود ببریم. حضور و همکاری ایران در تحولات آسیا، ضامن موفقیت ما در تحولات جهانی است زیرا آسیا به‌سوی کسب جایگاه مطلوب خود در دنیا حرکت می‌کند. حضور ضروری و مفید ایران در تحولات آسیا به معنی غفلت از رقابت و تعامل با غیرآسیا نیست. همان‌طورکه کشورهای بزرگ آسیا مثل چین و هند، تعاملات گسترده‌ای با غیرآسیا دارند.
به گفته عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در الگوی پیشرفت بر رسیدن ایران به جایگاه مناسب خود ازطریق فعال کردن موقعیت‌های ارتباطی ایران تاکید شده است و توقف خام‌فروشی منابع طبیعی کشور با ایجاد زنجیره تولید ارزش افزوده از مواد خام کشور خواسته شده است و برای این منظور تسهیل ورود کارآفرینان دانشی به عرصه اقتصاد و توسعه شبکه‌های علم، فناوری و نوآوری و احیای بازارهای تولیدی تخصصی تدبیر شده است.
وی گفت: الگوی فوق می‌خواهد که مهارت‌های بومی ایران با پژوهش به فناوری‌های صنعتی تبدیل شود و بازارهای تولید ما با استفاده از فرهنگ و تجارب بومی و دستاوردهای دانشی احیا شود تا همه عوامل تولید در یک محیط جمع شود و تولید به‌صرفه شود.
واعظ زاده در پایان خاطر نشان کرد: موقعیت ارتباطی ممتاز ایران در طول تاریخ دست‌دردست فرهنگ ایرانی-اسلامی موجب حضور مؤثر ایران در تحولات پیرامونی بوده است. جاذبه این فرهنگ همراه با قابلیت جذب و تعامل زیادی که دارد، امروز هم می‌تواند در خدمت پیشرفت ایران قرار گیرد.
در ادامه این نشست، اعضای اندیشکده‌های مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و صاحبنظران به طرح موضوعات و پرسش‌هایی در مورد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پرداختند. حجت‌الاسلام سید حسین میرمعزی با محور تامین وجه اسلامیت در الگوی پیشرفت به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت.
حجت‌الاسلام سید حسین میرمعزی، رئیس اندیشکده عدالت مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تاکید کرد: یک الگوی اسلامی پیشرفت داریم که در سطح پایه و عمومی شامل 3 عنصر مبانی نظری، مبانی عملی و آرمان است. این بخش از الگو باید از مبانی اسلامی استنباط شود. منبع استنباط در این 3 عنصر، آیات و روایات هستند و باید به روش اجتهاد، عناصر استنباط شوند.
نقش الگو در شکل‌گیری انسجام و عزم ملی در کشور و همچنین، راه‌های تبدیل الگو به یک گفتمان ملی، محور سخنان دکتر غلامعلی افروز در این نشست بود.
دکتر غلامعلی افروز، رئیس اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: اگر انسان مطلوب اندیش نباشد، دغدغه پیشرفت نخواهد داشت. طراحی الگوی پیشرفت، پاسخ به نیاز جدی انسان‌های وارسته و خلاق است. الگوی پیشرفت باید تبدیل به یک مطالبه ملی شود، عزم ملی را تقویت کند و این نگاه، متضمن نسل هوشمند و خلاق است.
دکتر محمدحسین پناهی، رئیس اندیشکده امور اجتماعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با محور تحولات اساسی میان مدت و بلندمدت ناشی از اجرای الگو به سخنرانی پرداخت.
وی بیان کرد: تحول اساسی در بلندمدت به صورت تدریجی با حرکت آگاهانه اتفاق می‌افتد و الگو ناظر به چنین حرکتی است.
رئیس اندیشکده امور اجتماعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تاکید کرد: اگر الگو بخواهد محقق و اجرا شود، باید شرایط عینی و ذهنی برای چنین نقطه عطفی آماده شود. گفتمان‌سازی علاوه بر حوزه نخبگانی، باید در سطح عمومی و مردمی نیز انجام شود و به عنوان یک الگوی امیدبخش پیشرفت مورد توجه قرار بگیرد.
دکتر موسی عنبری، مدیرکل برنامه‌ریزی و تقسیم کار ملی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با اشاره به محور رابطه الگو با سیاست‌های کلی و سایر اسناد برنامه ای کشور، گفت: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت جایگزین هیچ‌کدام از اسناد راهبردی و سیاستی کشور نیست، اما خلاهایی در این اسناد دیده می‌شوند که الگو به دنبال پر کردن این شکاف است؛ درحقیقت، اسناد از جامعیت و هماهنگی لازم برخوردار نیست.
عنبری افزود: به تعبیر دقیق‌تر، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، انسجام بخش و هدایت‌گر اسناد دیگر است.
همچنین دکتر علیرضا صدرا، رئیس اندیشکده سیاست با اشاره به محور نقش الگوی پیشرفت در عملیاتی کردن ظرفیت‌های قانون اساسی تاکید کرد: قانون اساسی، اساس الگوی پیشرفت محسوب می‌شود.
محور سخنرانی دکتر محمدسعید جبل عاملی، رئیس اندیشکده آمایش بنیادین مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بر موضوع آینده پژوهی در الگوی پیشرفت متمرکز بود.
وی تاکید کرد: موضوع منابع و سرمایه‌های لازم برای اجرای الگو باید مورد توجه قرار بگیرد؛ اینکه چه سرمایه‌ها و منابعی برای اجرای تدابیر پیشران نیاز داریم و وضعیت کشور تحت این سناریوها چگونه خواهد بود؟
رئیس اندیشکده آمایش بنیادین مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: مهمترین استفاده آینده‌پژوهی در افق 1400، تشخیص موقعیت در شاخص‌های کلان و منابع مورد نیاز است که نیازمند مشارکت بین دستگاه‌ها و حوزه‌های درگیر است.
دکتر شهریار نیازی، رئیس اندیشکده علم مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز در این نشست گفت: افق ترکیبی از بلندپروازی و واقع‌گرایی است. افق رنگ و بوی اسلامی ایرانی دارد و ترکیبی از عدالت‌خواهی و معنویت‌گرایی شیعی - ایرانی، عقلانیت موجود در تفکر شیعی - ایرانی دارد.
دکتر محمد هادی زاهدی وفا، عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز به اهداف افق و آرمان الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در جهت بالفعل کردن ظرفیت‌های ملی در کشور اشاره کرد.
مهندس مرتضی نبوی که با محور روش‌شناسی و فرآیند طراحی الگوی پیشرفت در این نشست سخنرانی کرد، گفت: مدل از نظریه‌ها به دست می‌آید. در مسائل اجتماعی به نظر می‌آید که قبل از الگو به نظریه توسعه نیاز داریم. امروزه کشورهایی که از داده‌های عظیم (Big Data) و پلت فرم‌های دولت الکترونیک یکپارچه استفاده می‌کنند، می‌توانند در لحظه تحولات را ارزیابی کرده و تصمیم‌گیری درستی داشته باشند و به نظر می‌رسد که جای متخصصان فناوری اطلاعات (IT) در طراحی الگو خالی است.
حجت الاسلام ابوالقاسم علی دوست، رئیس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی مرکز اسلامی ایرانی پیشرفت، دکتر مصطفی ایزدی، رئیس اندیشکده دفاع و امنیت ملی مرکز اسلامی ایرانی پیشرفت، دکتر حسینعلی قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، دکتر سید محمد حسینی، دکتر ابراهیم برزگر، استاد دانشگاه علامه طباطبائی، حجت‌الاسلام دکتر علیرضا صادق‌زاده، مسئول سابق کمیته مطالعات نظری سند بنیادین تحول، دکتر حسن بنیانیان، رئیس کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر امیرحسین بانکی پور فرد، دکتر حسین سالار آملی، قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل، از دیگر سخنرانان این نشست بودند.
منبع: ایسنا