گفتمان و الگوی توسعه مدرنیستی غربی، گفتمان و الگوی رایج و غالب(هژمونیک) جهانی است.  گفتمان و الگوی توسعه، دو اشکال ذاتی و درونزادی داشته که هم اینک مشکلات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خاص خود را بروز داده است. همانند شکاف شدید و فزاینده اقتصادی، الیگارشی سیاسی(سرمایه سالاری1%بر99%)و خلاء معنوی  میباشند. به همین سبب در معرض آسیب جدی بوده و فرهیختگان جهانی به نقادی گاه تا شالودی پرداخته و راه برونرفت از آن را پی میجویند. اشکال اصلی: غلبه ساحت مادی بر توسعه و خلاء معنوی در توسعه است. در این گفتمان و الگو؛ توسعه کمی و کیفی سخت، نیمه سخت و نرم افزاری اقتصادی و تأمین آسایش، انگیزه و ارزش اصلی میباشد. به تعبیری سبب فاعلی-غایی انسان، جامعه و توسعه به شمار می آید. سازمان ملل متحد کمیسیونی متشکل از صدها دانشمند از سراسر جهان را به بازیابی رویکرد نوین توسعه و فرهنگ وتجدید رابطه و نسبت میان این دو گماشته است. موضوع بحث ما، تحلیل و تنقید گزارش این کمیسیون در مورد گفتمان و الگوی توسعه و بویزه رویکرد فرهنگ برای توسعه و پی جویی گفتمان و الگوی بدیل و بدیع توسعه برای فرهنگ به عنوان پیشنهاد پیشنویس یک سند جهانی میباشد. پیش فرض: گفتمان و الگوی توسعه مدرنیستی؛ تکساحتی(یوتیلیتریسم) است. همین سبب زمینه ساز توسعه تنازعی(داروینیستی-امپریالیستی)را نیز فراهم میسازد.  فرضیه: «گفتمان و الگوی توسعه و تعالی فرهنگی برترین جایگزین گفتمان و الگوی توسعه تکساحتی-تنازعی میباشد». توضیح فرضیه: گفتمان و الگوی توسعه اقتصادی، توأمان با توسعه و تعادل سیاسی در جهت توسعه و تعالی فرهنگی؛ معنوی و اخلاقی، تعدیل و تکمیل کننده تا مرز جایگزین بهینه و بسامان کارامد؛ بهره ور و اثربخش گفتمان و الگوی توسعه تکساحتی-تنازعی جاری جهانی است. مراد توسعه اقتصادی، افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه و تأمین آسایش جسمانی بدنی، توأمان با توسعه و تعادل سیاسی و کارامدی رسا و سازوار در جهت توسعه و تعالی فرهنگی؛ معنوی و اخلاقی و تضمین آرامش باطنی مدنی میباشد.  روش: تحلیل متن و محتوایی اسناد، آثار و مصاحبه ها.

 *کلید واژگان: گفتمان، الگو، توسعه، تعالی، تعادل، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، آسایش، آرامش.