دانش سیاسی در تاریخ و جهان اسلام و ایران ‘ از حیث روند زما نی ‘ دو سیر کلی را از ابتدا تا کنون طی نموده است: یکی سیر حیات تفکر سیاسی‘ در طول قرون اولیه و میانی یعنی تا اواخر قرن هشتم هجری. دیگری سیر تجدید حیات تفکر سیاسی مربوط به قرون متأخر و زمان معاصر. هر یک از این دو سیر‘ دارای چند مرحلة اصلی هستند. اندیشه و دانش سیاسی در دوران شکوفایی خویش بویژه طی قرون میانی‘ از حیث گسترده و عمق ‘ به چها رگرایش عمده تقسیم می گردد: 1- گرایش فلسفی سیاسی؛2- گرایش علمی سیاسی؛3- گرایش فقهی سیاسی؛4- گرایش فنی (عملی) سیاسی. مقالة حاضر به بررسی گذرای چیستی و اهم مسایل هر یک از این گرایش های گوناگون اندیشه و دانش سیاسی می پردازد. همچنین پیشینه‘ پیدایی وسیر تحولات آنها را روشن می نماید. کما اینکه پیشتازان‘ بنیان گذران و پیروان و شخصیت های شاخص هر گرایش و آثار برجسته در این زمینه ها را معرفی میکند. در عین حال به ساختار دانش سیاسی متشکل از گرایش های چهارگانة مزبور می پردازد . ساختاری بسان یک نظام علمی واحد وفرابردی به هم پیوسته که از تعامل ذهن و نظر با عین و عمل سیاسی حاصل می گردد.
Political knowledge in the history of Islamic world and Iran, from the view of time process from the begining untill now, has done two general processes. One of these processes is political thought life between first century and middle ages, i.e the end of eighth Hedgry century. And, the other is revival of political thought life that relates to new and contemporary centuries. Each of these two processes has three original phases. Thought and political knowledge in its age of glory, especially in the middle ages, from view of expanse and depth divide into four important attitudes. I. Political philosophy attitude, II. Political scientific attitude, III. Feqhy political attitude, IV. Political technical attitude. The present essay surveys, what are the most important problems of each of them. It also distinguishes backgraund, creation, and processing evolution, although, acknowledge pioneers, founders, followers and important personalities of each distinct attitude and great works in this regards.
دانلود
مجله علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران